کار در فضاهای بسته

کار در فضاهای بسته

فضاهای بسته confined space

•محیط های محصور مکانهایی هستند که محل ورود آن به اندازه یک فرد می باشد ونمی توان داخل آن توقف دائم وطولانی مدت داشت برای ورود به این مکانها حتما اخذ مجوز مربوطه الزامیست اگر میزان اکسیژن کمتر از 19.5% درصد باشد استفاده از دستگاه هوای فشرده الزامیست.
نمونه هایی از فضاهای بسته
1. مخازن
2. ورودی ها manhole
3. دیگهای بخار
4. کوره ها
5. مجراهای فاضلاب
6. سیلو ها
7. قیف ها
8. اطاقهای کنترل برق
9. معادن زیر زمینی
10. داخل لوله ها  وکانالها
11. مجاری سیستم های تهویه
12. تونل ها
13. انبار های مسقف مواد شیمیایی
14. گودالها وچاله ها

خطرات بالقوه در فضاهای محصور


1. کمبود اکسیژن   کمتر از 19.5%
2. گازهای سمی یا آتش گیر و گازهایی که جایگزین اکسیژن شده اند
3. وسایل متحرک وگردنده که برق آنها قطع نشده باشد
4. ورودی وخروجی هایی که blank نشده یا بسته نشده باشند
5. باقیمانده فراورده های قبلی گاز ،مایع و بخار
6. لغزیدن ،افتادن  یا سقوط به داخل فضاهای محصور
7. کمبود نور و روشنایی
8. حرارت  وگرما
9. بوی نامطبوع    

10. برق گرفتگی


تعاریف
•حد پایین انفجار L.E.L
•حد بالای انفجار U.E.L
•حد تماس زمانی بلند مدت 8 ساعته LTEL
•حد  تماس زمانی کوتاه مدت15 دقیقه  STEL

مثال

حد پایین انفجار برای متان 5% است یعنی اگر گاز متان با 95% هوا مخلوط شود و در معرض حرارت باشد قابلیت انفجار دارد
حد بالای گاز متان UEL  معادل 15% می باشد که اگر با 85%هوا مخلوط شود و در معرض حرارت باشد قابلیت انفجار دارد
کمترین حد قابل انفجارLEL
بیشترین حد قابل انفجار UEL

Upper explosive limit -UEL TOO Rich بسیار زیاد  -اشباع
Methan (ch4)
In air Explosive Envelop آماده انفجار
  (Explosive rang)
Lower explosive
Limit-LEL  TOO  lean    کم- رقیق

 علائم غلظت
19.5% حداقل میزان اکسیژن قابل قبول
15-19% کاهش قدرت فعالیت و عدم هماهنگی در حرکات
12-14%  افزایش تعداد تنفس وقدرت تشخیص کم
10-12% افزایش تعداد نفسها وضربا ن قلب و آبی شدن رنگ لبها
8-10% از دست دادن قدرت تفکر ضعف شدید حالت تهوع استفراغ وبیهوشی
6-8% در 8 دقیقه مرگ در 6 دقیقه 50% احتمال زنده ماندن و4-5 دقیقه امکان احیا وجود دارد
4-6% در 40 ثانیه کما بیهوشی ومرگ


وضعیت های خطرناک
به دلایل مختلف  ممکن است مقدار اکسیژن در فضاهای محصور کم یا اصلا وجود نداشته باشد
1. Purge  کردن با گاز خنثی مانند نیتروژن
2. جایگزینی با گازهای دیگر از واحد های مجاور
3. کمبود اکسیژن بخاطر اکسید شدن  (زنگ زدن ) فلزات  داخل محوطه های محصور
4. کمبود اکسیژن بخاطر آتش ،جوشکاری وبرشکاری
کمبود اکسیژن به عنوان بزرگترین عامل خطر در محوطه های محصور به حساب می آید


تهویه
قبل از شروع و در طول مدت کار در محوطه های محصور باید عمل تهویه بخوبی انجام شود
کاربرد فنهای الکتریکی جهت تهویه در محیط های محصور که قبلا محتوی گاز ،مایعات نفتی ویا مواد شیمیایی بوده است ممنوع  می باشد
فن هایی که با فشار هوا کار میکنند برای این کار مناسب هستند .


روشنایی
برای تامین روشنایی در محوطه های محصور که محتوی گاز،مایعات نفتی یامواد شیمیایی بوده است   باید از وسایل ضد جرقه flame proof استفاده نمودجریان برق حتما از نوع مستقیم DC  باشد .
هرگز از ماسکهای تنفسی معمولی برای کار در فضاهای بسته استفاده نکنید
از ماسکهای تامین کننده هوا SCBA –BA  استفاده نمایید
شخص standby  باید ارتباط خود را به هر طریق با فردی که داخل است حفظ کند ،خواه با مشاهده، شفاهی یا رادیو بیسیم
Rescue and Emergency procedures
دوره های امداد ونجات را فرا گرفته ووسایل مربوطه را نیز آماده داشته باشید
بطور خلاصه موارد ایمنی فضاهای بسته عبارتند از :
پایش هوای داخلTesting and monitoring
تهویهVentilating
وسایل حفاظت فردیPersonal protection (PPE)
ارتباطاتCommunication
روشناییLighting
موانع وحفاظ هاBarriers and shields
ورود و خروجEntry and exit
امدادو نجاتRescue and emergency
چند نکته :
•حتما تابلوی (ورود ایمن یا ورود ممنوع ) را در محل کار نصب نمایید .
•رسوبات ولجن کف مخازن را خوب هم بزنید تا اگر گازهای محبوس شده وجود دارند آزاد شوند .
•یک نسخه از پرمیت مذکور درمحل کا ر نصب شود
•کمر بند ایمنی HARENESS وlife line  حتما  تعبیه شود