1-3- اکسیژن
هرموجود زنده ای برای زیستن احتیاج به اکسیژن هوا دارد واگر به هر علتی اکسیژن به قسمتهای مختلف بدن کم برسد باعث ناراحتی می گردد.
درموجودات زنده مانند، انسان وحیوان سیستم گردش خون وظیفه رساندن اکسیژن
به بافتها وبازگرداندن گاز کربنیک به ششها را دارد وچنانچه اکسیژن از حد
لازم جهت مصرف کمتر باشد ویا آلوده به گازهای سمی ویا بخارات مواد دیگر
گردد غیر قابل استفاده بوده ونیاز بدن را جوابگو نخواهد بود.
کمبود اکسیژن در ارتفاعات ویا در زیر زمین مانند معادن نیز گاه انسان وحیوانات را تهدید به مرگ می کند.
تمام موارد بالا وعوامل مختلف دیگر وجود وسیله ای که هوا رسانی نماید و
کمبود اکسیژن را رفع کند مورد توجه قرار می دهد وبدین خاطر در آتش نشانی از
دستگاه های تنفسی استفاده می شود.
قبل از تشریح انواع دستگاه های تنفسی وتوضیح قسمتهای مختلف هر یک باید عمل
دم وعمل بازدم ومقدار مصرف هر شخص در دقیقه معلوم گردد و سپس وسیله مناسب
انتخاب شود.
2-3- عمل دم
هوای اطراف ما دارای 21% اکسیژن 78% نیتروژن و1% گازهای بی اثر است ودر هر بار تنفس این مقدار وارد بدن می گردد از 21% اکسیژن 4% در بدن مصرف وبقیه بصورت گازکربنیک (CO2) خارج می گردد. نیتروژن درسوخت وساز بدن مصرف نشده وفقط عمل رقیق کردن اکسیژن را بعهده دارد.
3-3- عمل بازدم
درهنگام بازدم تنفسی 17% اکسیژن و4% گازکربنیک 78% نیتروژن 1% گازهای بی اثر از طریق ششها به هوا برگردانده می شود.
4-3- مقدارمصرف
انسان درهر بار تنفس 2 لیتر هوا را وارد بدن می کند ودرهر دقیقه 15 بار
بطور تقریبی عمل تنفس صورت می گیرد ودر شرایط دشوارگاهی تا 30 بار ویا
بیشتر در دقیقه عمل تنفس اتفاق می افتد.
مقدار هوای مصرفی برای آتش نشان با دستگاه تنفسی را بطور متوسط 40 لیتر در
دقیقه در نظر می گیرند که میانگینی از شرایط عادی و شرایط دشوار در عملیات
است. اکنون با پی بردن به لزوم دستگاه تنفسی به شرح انواع دستگاه های
تنفسی می پردازیم.
5-3- انواع دستگاههای تنفسی
دستگاه تنفسی با هوای فشرده نوع انفرادی مدار باز2- دستگاه تنفسی با هوای
فشرده ارتباط از طریق لوله مدار باز 3- دستگاه تنفسی از نوع بلومن 4-
دستگاه تنفسی با اکسیژن فشرده، نوع انفرادی- مدار بسته5- دستگاه تنفسی صافی
دار (فیلتر دار).
از انواع مختلف دستگاههای تنفسی فقط نوع دستگاه تنفسی با هوای فشرده که
بصورت انفرادی مورد استفاده قرار می گیرد بیشتر در آتش نشانی کارایی دارد
که به شرح قطعات مختلف ونوع کارکرد استفاده آن می پردازیم.
ادامه مقاله را در ادامه مطلب مشاهده نمایید
ادامه مطلب ...1- محوطه و محدوده کار میباید ، با تجهیزات اعلام و اطفاء حریق به تعداد کافی پوشش داده شود. انتخاب نوع خاموش کنندهها براساس الزامات و قوانین مربوطه خواهد بود.
2- شمای کلی و محدوده کار که نشان دهنده موقعیت و ترتیب قرار گرفتن تجهیزات خاموش کننده آتش میباشد میباید در مناطق عمومی نصب شده باشد تا کلیه کارکنان به آن دسترسی داشته باشند.
3- جدول تنوع خاموش کنندهها در تطابق با کلاس یا نوع موادی که میتوانند منشاء بروز آتش سوزی باشند بایستی در مناطق عمومی و در دید کلیه کارکنان باشد.
4- همه پرسنل میباید آموزش کافی راجع به چگونگی کار با خاموشکنندهها را دیده باشند.
5- کلیه تجهیزات خاموشکننده آتش میباید بطور دوره ای و با هماهنگی مسئولHSE مورد بازرسی قرار گیرند و همه وسائل خاموش کننده آتش بایستی دارای برچسب نشاندهنده تاریخ آخرین بازرسی براساس قوانین محلی یا ملی و مدت اعتبار و نوع خاموش کننده باشند.
6- بمنظور جلوگیری از اتلاف وقت نیروهای امداد رسان ( آتش نشانی و اورژانس) در موقع بروز حوادث سعی شود جاده ها و مسیرهای تردد خودروهای امدادرسان تحت هیچ شرایطی مسدود نگردد
7- تمرینات اطفاء حریق بایستی در فواصل منظمی با مشارکت کارگران و عناصر اصلی که وظیفه همیاری با مرکز آتش نشانی محل کار را عهده دار هستند بعمل آید.
8- کلیه افراد در زمینه انجام اقدامات اولیه در راستای کنترل آتش و اطفاء حریق مسئول میباشند و در هیچ شرایطی این امر نمیتواند موجب تأخیر در مداخله مرکز آتشنشانی محلیشده و یا لزوم مداخله مرکز را منتفی نماید .
9- در مواقع بروز آتش سوزی کلیه پرسنل میباید بوسیله تلفن و یا هر وسیله در دسترس مرکز کنترل اضطراری را با خبر سازند.
10- اقدامات اولیه ذیل در هنگام بروز آتش سوزی بایستی بلافاصله بمرحله اجرا گذاشته شود:
1-10- دخالت در امر اطفاء حریق با کلیه تجهیزات اطفائیه قابل دسترسی (شیلنگ آتش نشانی کپسولهای اطفاء حریق و …)
2- 10- قطع فوری منابع قابل احتراق (پروپان، اکسیژن، هوای فشرده و …)
3- 10- قطع فوری برق تغذیهکننده محدوده وقوع آتشسوزی و مناطق مجاور آن.
4- 10- دور نمودن کلیه موادی که میتوانند به گسترش حریق کمک نمایند از محدوده آتش سوزی .
5-10- منتقل نمودن کلیه تجهیزات و مواد خاموش کننده و استفاده از کلیه وسائل قابل دستیابی و همچنین جابجا نمودن پرسنل آموزش دیده به محوطه آتش سوزی در کارگاه.
11- اقدامات ثانویه ذیلدر هنگام بروزآتشسوزی بایستی بمرحله اجرا گذاشته شود:
1- 11- تجهیز و بکارگیری آمبولانسها برای جابجائی پرسنل آسیب دیده
2- 11- آگاه نمودن نزدیکترین بیمارستان
3- 11- اطلاع رسانی جهت نقل و انتقال اضطراری
4- 11- اعلام به پرسنل تعمیراتی به جهت در نظر گرفتن تمهیدات مورد لزوم به منظور تامین روشنایی اضطراری و … در مواقع نیاز.
5- 11- انجام کلیه کارهای برقی و مکانیکی مورد لزوم در جهت کمک به امر اطفاء حریق.
12- پس از اطفاء حریق پرسنل واحد مربوطه با هماهنگی و نظارت سرپرست کارگاه نسبت به پاکسازی محیط اقدام نموده و کلیه ضایعات بصورت ایمن جمع آوری شده و به محل نگهداری ضایعات انتقال داده می شود .
13- گزارش دهی : فرمانده عملیات به همراه سرپرست کارگاه بلافاصله پس از اطفاء حریق گزارشی از حادثه طی فرم شماره 655008 تهیه نموده و به نماینده مدیریت ارائه می دهد ، ضمنا چگونگی کیفیت انجام عملیات طی گزارشی به کمیته IMS نیز منعکس می گردد .
14- بازدید از خاموش کننده های آتش :
الف- مسئول HSE ، کپسولهای اطفاء حریق و جعبه های آتش نشانی را هر شش ماه یکبار مورد بازرسی کرده و نتایج در چک لیست بازدید کپسولهای اطفاء حریق و سیستمهای اعلان حریق به شماره 855014 ثبت می گردد.
ب- کپسولهای آتش نشانی بصورت سالانه توسط پیمانکار شارژ میگردد.
ج- تست هیدرواستاتیک کپسول خاموش کننده توسط پیمانکار انجام می شود.
د- ارتفاع کپسولهای اطفاء حریق از کف زمین باید 140 سانتیمتر باشد.
یادآوری :
- استفاده از هر نوع خاموش کننده ای برای هر نوع حریقی مجاز نمیباشد و بایستی ضمن آگاهی از انواع حریقهای احتمالی نسبت به تدارک خاموش کنندهای مناسب اقدام نمود .
- در کارگاههائی که بر اساس شرایط جوی سرمای زیادی در طول سال وجود دارد تمهیدات لازم در مورد حفاظت از تجهیزات آتش نشانی بایستی پیش بینی گردد .
- شلنگهای آتش نشانی را باید هر دفعه پس از استفاده ، کاملاً از آب خالی نمود .
- استعمال دخانیات ، روشن کردن و همراه داشتن کبریت ، فندک و هر گونه مولد شعله یا جرقه بایستی در کلیه نقاطی که در آنها مواد قابل احتراق و انفجار نگهداری و یا بکاربرده میشود ممنوع باشد .
- ضایعات قابل اشتعال بایستی سریعاً به خارج از کارگاه حمل شوند و نباید در سطح کارگاه متراکم گردند ضمناً در هر محل یا هر مسیر در ظروف دردار فلزی نگهداری شوند .
- کلیه پرسنل بایستی توجه نمایند که آسانترین و سریعترین راه خاموش کردن حریق مایعات قابل اشتعال خفه کردن حریق میباشد ( حذف اکسیژن ) بنابراین بایستی در محلهائی که خطر این نوع حریق وجود دارد خاموش کننده های مربوط به حذف اکسیژن و خفه کننده موجود باشد .
- با توجه به اینکه بهترین و سریعترین روش اطفاء حریق های گروه A حذف گرما میباشد بنابراین بایستی در محلهائی که پیش بینی این نوع حـــــریق وجود دارد خامـــوش کننده مناسب در دسترس باشد .
بر طرف نمودن آثار سوء زیست محیطی : پس از انجام عملیات حریق مسئول HSE کارگاه نسبت به بر طرف نمودن آثار سوء زیست محیطی باقیمانده اقدام مینماید .
پس از بازگشت نیروی اعزامی کلیه وسائل اطفاء حریق میبایـست مورد بازدید کلی قرار گرفته و نسبت به شارژ ، تعویض و تعمیر اقدام شود .
گزارش آتش سوزی : پس از اتمام عملیات ، مسئول ایمنی و بهداشت نسبت به برگزاری جلسه و تهیه گزارش حادثه اقدام مینماید .
مانور حریق :
در کارگاهها بایستی مانور آتش نشانی حداقل هر 6 ماه یکبار انجام پذیرد . مسئولیت اجرای این مانور با سرپرستان ایمنی و گروه آتش نشانی است نتایج حاصل از مانور در کمیته مقابله با حریق کارگاه بررسی و مسئول ایمنی نسبت به تهیه گزارش مانور و بررسی و تجریه و تحلیل مانور اقدام مینماید .
در انتخاب محل نصب خاموش کننده ها توجه به نکات ذیل الزامی است :
- توزیع به شکل یکنواخت انجام پذیرد .
- مسیری راحت و نسبتاً خالی از وسایل دست و پاگیر و مزاحم پدید آورد .
- حتی المکان مسیر دستیابی کوتاه باشد ( حداکثر مسیر دستیابی باید 20 متر باشد ) .
- محل خاموش کننده ها در نزدیکی ورودی و خروجی باشد .
- به راحتی قابل دسترسی باشد .
- محل نصب فایر باکس ها باید در فاصله 30 تا150 سانتی متری از سطح زمین باشد و در هیچ حالتی نباید فاصله کف خاموش کننده از سطح زمین کمتر 10 سانتی متر باشد .
- در صورتی که فایر باکس درون دیوار نصب میشود بهترین ارتفاع آن 70 سانتی متر از سطح زمین است .
- جعبه های آتش نشانی باید در محل های باز و قابل دید نصب شوند . بهترین محل راه پله ها ، پا گرد ها ، درهای ورودی ، دالانها و غیره است
- هر فایر باکس باید شعاع 20 متر را پوشش دهد .
- برای هر ساختمان و یا هر سوله در کارگاه و یا دفاتر بایستی به تعداد مناسب در خروج اضطراری تعبیه گردد .
- عرض خروجی ها نباید کمتر از 90 سانتیمتر باشد .
- درهای خروج اضطراری باید رو به بیرون باز شده و کشوئی ، کرکره ای و باز شونده به داخل نباشد .
- پله های چوبی ، مارپیچ ، آسانسور و نردبان نباید به عنوان در خروج اضطراری تلقی شوند .
- اطراف محلهای درهای خروجی اضطراری بایستی همواره تمیز و کاملاً روشن باشد .
- بازرسی ظاهر فیزیکی درها ، لولاها، قفلها و روغنکاری آنها بایستی مرتباً انجام گیرد .
- کلیه کپسول های اطفاء حریق میبایست دارای شماره بوده و طی فرم نگهداری تجهیزات اطفاء حریق تحت کنترل میباشد .
- در کلیه کارگاهها میبایست محل نگهداری وسایل اطفاء حریق ، محل نگهداری مواد شیمیائی و خطرناک ، کپسول گاز بر روی نقشه کارگاه مشخص و در اختیار افراد کمیته مقابله با حریق قرار داده شود .
- جهت حصول اطمینان از پیشگیری از ایجاد حریق مسئول ایمنی کارگاه به طور ماهیانه اقدام به کنترل و پر نمودن فرم کنترل تجهیزات اطفاء حریق می نماید.
سرعت عمل هنگام روبرو شدن با آتش سوزی ، برای نجات جان خود و مصدومان
احتمالی ، کاملا حیاتی است. همان طور که می دانید آتش خیلی سریع انتشار می
یابد ، بنابراین بلافاصله آتش نشانی و اورژانس را خبر کنید و تا آنجا که می
توانید ، اطلاعات کاملی در مورد بروز حادثه به آنها بدهید .
سعی کنید که افراد را از ساختمان بیرون ببرید .
با رعایت جوانب احتیاط به خاموش کردن آتش بپردازید .
به هیچ وجه وارد ساختمان آتش گرفته نشوید مگر آنکه مجهز به ماسک تنفسی باشید و کاربرد آنرا بدانید .
اگر به هر دلیل ناچار هستید وارد اتاق پر از دود شوید ابتدا مطمئن شوید جانتان به خطر نخواهد افتاد .
قبل از فرار از اتاقی که در آن بسته است در را لمس نمایید اگر در داغ باشد از خروجی های دیگر استفاده کنید .
اگر در ساختمان آتش گرفته گرفتار شده اید فورا به اتاقی که دارای پنجره
است بروید و در را ببندید سپس پتو یا فرش را طوری زیر در قرار دهید که دود
وارد اتاق نشود و آن گاه ، ازطریق پنجره تقاضای کمک کنید .
اگر دود حرارت یا شعله های آتش مسیرهای خروجی شما را مسدود کرده است در را
ببندید و در اتاق بمانید تنها با استفاده از پارچه سفیدی از طریق پنجره
کمک بخواهید اگر در اتاق تلفن وجود دارد و با اداره آتش نشانی تماس بگیرید و
موقعیت خود را خبر دهید .
زمانی که در جریان حریق واقع می شوید با حفظ خونسردی تمام تهویه های
ساختمان را خاموش کنید تا به این ترتیب از ورود دود جلوگیری شود .
درصورت امکان فورا مواد سالم و قابل استفاده را از محل خارج کنید .
امدادگران و یا افرادی که درجریان حریق واقع شده اند باید لباس های دارای الیاف مصنوعی و پلاستیکی را ازخود دور کنند .
در فرونشاندن آتش سوزی سوخت های نفتی از آب استفاده نکنید .
ظرف مشتعل را حرکت ندهید شعله را با شن ، نمک ، پتوی نمناک یا با پوشش های دیگر خفه کنید .
آتش سوزی یکی از مواردی است که هر روزه در گوشه و کنار شهرها اتفاق
میافتد. آتش، زمان و مکان نمی شناسد و مهم نیست که شما چقدر برای آن
آمادگی دارید .
او هر وقت که بتواند حضور می یابد و این شمایید که باید از این مهمان
ناخوانده پذیرایی کنید. حال فکر می کنید آمادگی مقابله با آن را دارید؟
مهمانی ناخواسته و مخرب .
چند اقدام احتیاطی ساده میتواند خطر آتش سوزی را در خانه کاهش دهد .
در بدترین حالت و هنگام رخدادن آتشسوزی، یک طرح فرار کاملا تمرین شده میتواند به پیشگیری از آسیبها و مرگ کمک کند.
برای جلوگیری از آتش سوزی راه های زیادی را شنیده یا آموخته ایم.اما ممکن
است در میان آموخته های ما بسیاری از موارد از قلم افتاده باشند. پس توصیه
های ما را جدی بگیرید :
1- اگر بچه دار هستید، یک کمد مخصوص برای اجناس خطرناک و قابل احتراق خود
در نظر بگیرید که قفل مطمئنی داشته باشد و هر چند وقت یک بار برای مطمئن
شدن از گرم نشدن کمد به آن سر بزنید .
2- هیچوقت به رابط های لوازم برقی چندین دو شاخه وصل نکنید و مراقب پریدن فیوز منزلتان باشید .
3- سیم های لوازم برقی خود را از زیر فرش ها و موکت ها رد نکنید، زیرا سیم
ها به راحتی پاره می شوند و ممکن است باعث آتش سوزی شوند .
4- برای وصل کردن سیم ها به دیوار از چسب استفاده کنید، زیرا اجناسی همچون
سوزن های ته گرد می توانند باعث پارگی سیم ها شده و خطرآفرین باشند .
5- سیم های فرسوده را قبل از ایجاد آتش سوزی تعویض کنید .
6- مواد قابل احتراق را از نزدیک محل های گرم همچون اجاق گاز دور کنید .
7- اجناس برقی که به طور غیر عادی داغ شده اند را هر چه سریع تر از برق بکشید و به یک برقکار نشان دهید .
8- لامپ های پر نور قوی که گرمای زیاد تولید می کنند را استفاده نکنید،
زیرا داغی زیاد آنها باعث آتش سوزی می شوند، خصوصا اگر سقف منزلتان چوبی
است .
9- حتما قبل از خواب یا خروج از منزل، آتش های روشن سیگار یا شومینه را خاموش کنید .
10- لوازم برقی موجود در حمام را هنگام خروج از منزل، از برق بکشید .
11- برای آمادگی از اتفاقات احتمالی یک سطل تهیه کنید و در آن کمی ماسه و
شن بریزید و کمی جوش شیرین استفاده کنید که سریعا بتوانید آتش احتمالی را
خاموش کنید. این سطل را در چند جای منزل داشته باشید .
12- اگر در برج های مسکونی زندگی می کنید به یاد داشته باشید که هنگام آتش سوزی از پله اضطراری استفاده کنید و سوار آسانسور نشوید .
13- در خانه شناساگرهای دود را نصب و آنها را به طور مکرر آزمایش کنید .
14- باتریهای این دستگاهها را هر شش ماه یک بار تعویض کنید .
15- دست کم هر ده سال یک بار از یک متخصص برق بخواهید سیستم سیمکشی ساختمان را وارسی کند .
16- چند کپسول آتشنشانی را در نقاط مختلف خانه نگهدارید و مطمئن شوید که طرز استفاده از آنها را میدانید .
17- طرح فرار از خانه را در هنگام آتشسوزی تمرین کنید .
با وجود همه این موارد ممکن است این اتفاق ناگوار برایتان به وقوع بپیوندد.
ادامه مقاله را در ادامه مطلب مشاهده نمایید
کپسول آتش نشانی برای عملکرد کارآمد تر در خاموش کردن آتش و نجات جان افراد ...
این خاموش کننده جدید آتش نشانی ترکیبی است از CO2 به عنوان یک خاموش کننده موثر و ماسک اکسیژن . می توان گفت تنفس افراد گیرکرده در حریق به عنوان عامل اصلی نجات جان افراد بسیار اهمیت دارد. ترکیب این دو در یک محصول و با یک ماموریت برای نجات زندگی افراد دارای اهمیتی شایان است. در صورت آتش سوزی، از علل اصلی مرگ و میر در قربانیان استنشاق دود است و این محصول جدید با هدف کمک به مردم در فرار از آتش سوزی ساخته شده است.
سمت راست ماسک و سمت چپ خاموش کننده و نجات دهنده
ساخت کشور ژاپن
طراح:Chang Min-Chien
نسل آینده دستگاههای تنفسی :مهمترین ویژگی این دستگاه توانایی ایجاد میدان وسیع دید برای آتش نشانان است . این ماسک با ویژگی های مبتکرانه می تواند جایگیری سیلندر را بر پشت آتش نشان تنظیم کند. علاوه بر این، این دستگاه دارای بیسیم و آمپلی فایر، چراغ قوه و صفحه نمایش مدیریت است که برای دریافت اطلاعات بیشتر و حصول اطمینان از عملکرد بهتر از آتش نشان کارآیی خواهد داشت . از ویژگی های دیگر این سیستم میتوان به طراحی یک سیستم GPS هوشمند برای هشدار به آتش نشانان در مورد یک همکار مجروح در راستای کمک رسانی مناسب و اندیشیدن سازوکار مناسب برای خارج کردن او از محیط خطر اشاره کرد
.
این یک کامیون توربو آتش نشانی است. آن چیزی که باعث می شود این کامیون آتش نشانی اینچنین برجسته باشد دارا بودن دو موتور جت از جنگنده آلفا جت با حدود 20،000 اسب بخار قدرت است. این بدان معنی است که این خودرو میتواند 40 متر مکعب آب را در دقیقه به سوی آتش بپاشد. محدوده پرتاب نازلهای این ابرخودروی آتش نشانی حدود 150 متر در افق و در ارتفاع حدود 60 متر است
کنترل هنرمندانه شعله آتش با بکارگیری امکانات سرلوله ( نازل ) در حالت مه پاش
روبات آتش نشان که خیلی از کشورها مشغول ساختن این نوع ربات هستند.
چند سالی هست که دنبال ساخت این روباتم ، تحقیقات زیادی هم انجام دادم که با صرف کمترین هزینه ، بهترین عملکردی را از این ربات شاهد باشیم ، اما شوربختانه اسپانسر نیست!!!
آیین نامه حفاظتی مواد خطرناک و مواد قابل اشتعال و مواد قابل انفجار
الف - در این آیین نامه مایع قابل اشتعال به مایعاتی اطلاق میشود که نقطه اشتعال آنها از صد درجه سانتیگراد (212 درجه فارنهایت) کمتر باشد.
ب - مایعاتی که نقطه اشتعال آنها از 100 درجه سانتیگراد بیشتر باشد مایع غیرقابل اشتعال نامیده میشود.
ج - «مخزن روی زمین» به مخازنی اطلاق میشود که هیچ قسمت از آن از سطح زمین طبیعی پایینتر نباشد.
د - «مخزن مدفون» به مخازنی اطلاق میشود که کاملاً در زمین مدفون شده و سقف آن با قشری به ضخامت حداقل 60 سانتیمتر از خاک مستور شده باشد.
هـ - «مخزن نیمه مدفون» به مخازنی اطلاق میشود که کلیه یا قسمتی از آن در داخل زمین قرار گیرد و در صورتی که کلیه مخزن درون خاک باشد قشر خاک روی سقف مخزن کمتر از 60 سانتیمتر باشد.
و - «فیبر» اصطلاحاً عبارت از الیاف مقاومی است که دارای ریشه معدنی - نباتی و یا حیوانی باشد.
ز - «گرد و غبار» به ذرات جامدی اطلاق میشود که میتواند به اطراف پراکنده شود و یا در هوا معلق بماند و منشاء تولید این ذرات نتیجه عملیات گوناگون از قبیل کوبیدن، قطع کردن، الک کردن، سائیدن، انفجار یا از هم پاشیدن مواد آلی و غیرآلی مثل ذغال سنگ، فلزات و املاح آنها و همچنین حبوبات، غلات، چوب و غیره است.
ح - دود به ذرات جامد معلق اطلاق میشود که در اثر تراکم گازها و یا تبخیر فلزات در حال ذوب و یا احتراق ناقص سوختها و مواد آلی دیگر بوجود بیاید و با مواد اولیه آنها متفاوت میباشد.
ط - گاز به ذراتی اطلاق میشود که مانند هوا شکل و حجم ثابتی نداشته لیکن استعداد گسترش غیرمحدود دارد و ممکن است آن را به وسیله ازدیاد فشار و یا کاهش حرارت به صورت مایع و یا جامد درآورد.
ی - مه به قطرات مایع معلق اطلاق میشود که به وسیله تراکم از حالت گازی به حالت مایع یا پخش مایع به صورت ذرات ریز در فضا بوجود میآید.
ک - بخار به حالت گازی موادی اطلاق میشود که در شرائط معمولی (یک آتمسفر فشار و 15 درجه سانتیگراد) مایع و یا جامد هستند. این بخار در اثر ازدیاد فشار و یا کاهش گرما به صورت اولیه در میآید.
ماده 1: در کارگاههایی که مواد خطرناک و زیان بخش به صورت جامد، مایع یا گاز تهیه حمل و نقل و یا مصرف میشود و همچنین در مکانهایی که مواد قابل اشتعال یا موارد قابل انفجار گردهای سمی و مضر و مواد تحریک کننده تولید و یا پخش میشود باید مواد این آییننامه مورد رعایت قرار گیرد.
ماده 2: عملیات مخاطرهآمیز باید حتی الامکان در اطاقها و بناهای مجزا با حداقل نفرات و رعایت احتیاطات کامل و مخصوص انجام گیرد مگر اینکه مقام فنی صلاحیتدار ترتیب دیگری را مقرر داشته باشد.
ماده 3: عملیات مخاطرهآمیز باید در دستگاههای سر بسته انجام گیرد تا از تماس اشخاص با مواد زیان بخش و از انتشار گرد، فیبر، دود، گاز، مه و بخار در هوای کارگاه که کارگران در آن مشغول کار هستند جلوگیری شود.
ماده 4: در صورتی که بکار بردن دستگاههای سر بسته مقدور نباشد گرد و غبار گازها دود و ابخره زیان بخش را باید در همان لحظه تولید یا در نزدیکترین فاصله از مرحله تولید بهوسیله دستگاه سرپوش مکنده با دودکشهای مخصوص از محیط کارگاه خارج نمود.
ماده 5: برای کارگرانی که با مواد خطرناک و زیان بخش کار میکنند باید حفاظی متناسب با نوع کاری که انجام میدهند تهیه گردد و کارگران موظفند آنها را در موقع کار مورد استفاده قرار دهند.
تبصره - جهت محافظت کارگران از مواد خطرناک نباید فقط به تجهیزات حفاظتی شخصی متکی بوده بلکه علاوه بر تجهیزات مذکور باید به وسائل و تدابیر قطعی برای رفع مخاطرات توسل جست مگر در فعالیتهای غیر مستمر و اتفاقی و پراکنده که ممکن است وسایل حفاظتی شخصی به تنهایی کافی باشد.
ماده 6: هر نوع ظرف بزرگ و کوچک و وسایل دیگری که مواد خطرناک در آنها نگهداری میشود باید:
الف - دارای رنگ ساده و مشخصی باشد.
ب - با نصب پلاک محتویات داخل آن شناسانده شود.
ج - دستورالعملهای لازم برای بکار بردن محتویات آن به نحو بیخطر و بدون زیان همراه داشته باشد.
ماده 7: هوای کارگاهها باید بطور متناوب در فواصلی که لازم باشد مورد آزمایش و کنترل قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که غلظت گرد و غبارهای سمی و همچنین ذرات فیبرها و یا دود و ابخره از حد مجاز تجاوز ننماید و این حد مجاز از طرف مقامات صلاحیتدار فنی تعیین و دائماً با گذشت زمان و پیشرفت بهداشت کار قابل تجدید نظر است.
تبصره - دستگاههای تهویه و تبادل هوا از حیث ساختمان و کیفیت نصب و طرز کار باید متناسب با وضع کار و کارگاه باشد.
ماده 8: کلیه قسمتهای ساختمان و وسایل اطاقهاییکه در آن گرد و غبار مضر به وجود میآید باید به نحوی طرح و نصب شوند که حتی الامکان فاقد سطوح گرد و غبار گیر باشد کلیه قسمتهای این گونه کارگاهها باید بطور مستمر تمیز و گردگیری شود.
ماده9:کف اطاقها باید حتیالامکان صاف و هموار بوده تا نظافت آن بهسهولت مقدور باشد.
تبصره - از گستراندن قطعات بی تناسب لینولئوم و قرار دادن صفحات فلزی و اشیاء دیگری که گرد و غبار بتواند زیر آن متراکم شود باید خودداری کرد.
ماده 10: عملیاتی که احتمال خطر انفجار و یا اشتعال دارد باید در ساختمانهای جداگانه به فواصلی که از طرف مقام صلاحیتدار تعیین شود یا در اطاقهاییکه بهوسیله دیوار ضد حریق از نوع مجاز از یکدیگر جدا باشند صورت گیرد.
ماده 11: در و پنجرههای اماکن فوق باید خودکار باشد که در موقع خطر خود بخود بسته شوند و در مقابل اشتعال و انفجار مقاومت داشته باشد.
ماده 12: در اطراف ابنیه مذکور و در فاصلهای که از طرف مقام فنی صلاحیتدار تعیین میشود به هیچوجه کوره آتش و دستگاه خشک کن و هر گونه منبع تولید جرقه و حرارت نباید وجود داشته باشد.
ماده 13: ابنیهای که در آنجا مواد قابل انفجار تهیه، نگهداری و یا مصرف میشود باید دارای دریچه انفجار باشد این دریچهها از مواد سبک غیر قابل اشتعال (مثلاً شیشه به ضخامت 2 میلیمتر) و با پنجرههای لولایی در بدنه و سقف ساخته شود که در نتیجه فشار به خارج باز شود. سطح دریچههای انفجار باید به ترتیب زیر پیشبینی شود.
الف - یک متر مربع برای 24 متر مکعب فضا در ساختمانهایی که از بتن مسلح قوی ساخته شده است.
ب - یک متر مربع برای 20 متر مکعب در ساختمانهایی که از بتن مسلح ضعیف ساخته شده است.
ج - یک متر مربع برای 15 متر مکعب فضا در ساختمانهای سبک.
ماده 14: کف اطاقهایی که در آن مواد قابل اشتعال و مواد قابل انفجار تهیه و یا انبار و یا مصرف میشود باید:
الف - غیر قابل اشتعال و غیر قابل نفوذ باشد.
ب - از مواد و مصالحی ساخته شده باشد که سقوط یا اصطکاک اشیاء روی آن موجب تولید جرقه نشود.
ماده 15: موسساتی که مایعات قابل اشتعال تولید و یا مصرف میکنند باید دارای مخزن مخصوص باشند که در صورت لبریز شدن و یا پیدایش نقصی در ظروف بتوان مایع ریخته شده را به مخزن مزبور انتقال داد.
ماده 16: مخازن و انبارهایی که در آن مایعات قابل اشتعال و انفجار وجود دارد باید بهوسیله دیوار یا خاک ریزهای غیر قابل نفوذ که دارای ظرفیت متناسب برای گنجایش تمام مایع باشد محصور گردد و نیز به قسمی ساخته شود که مایعات مزبور در نتیجه حریق یا علل دیگر نتواند به هیچوجه از محوطه محصور خارج و در اطراف پخش گردد.
سایر فصل ها در ادامه مطلب....
کمکهای اولیه در مورد شوک
حالت شوک معلول نارسایی جریان خون است که میتواند به مرگ منجر شود . علل شوک متعدد است . حوادث شدید که سبب خونریزی شدید و یا شکستگیهای متعدد میشود , وارد آمدن لگد به شکم که سبب خونریزی داخلی میشود , سقوط چیزی روی سر یا روی قسمت دیگری از بدن که ضایعات مهمی را توأم یا بدون بیهوشی سبب شود میتوانند علل شوک باشند .
با مشاهده علائمی چون, رنگ پریدگی و عرق سرد , احساس ناراحتی , احساس تشنگی اظطراب , شکایت از سرما , وجود نبض ضعیف یا تند که از علائم شوک میباشند , اقدامات زیر انجام گیرد :
1- بیمار را آرام روی زمین بخوابانید و رویش را بپوشانید .
2- اطمینان حاصل کنید که مجرای تنفسی بیمار باز است .
3- در صورت وجود شکستگی , محل شکستگی را باید ثابت نگه داشته و بیمار را در حالت افقی قرار دهید .
4- در صورتیکه بیمار شکستگی نداشته باشد او را به روی شکم روی زمین
بخوابانید و سر او را به طرف کج کنید و یک زانوی او راخم کرده , روی زانوی
دیگر بگذارید .
5- در صورت بروز خونریزی از آن جلوگیری کنید .
6- اگر بیمار احساس تشنگی میکند میتوانید به او آب بدهید مگر مواقعی که
از ناحیه شکم صدمه دیده باشد یا حالت تهوع داشته و یا به عمل جراحی نیاز
داشته باشد . به بیمار بیهوش نباید چیزی خورانید .
7- با انجام اقدامات فوق , در صورتی که شوک معالجه نشد , برای مداوای اساسی باید بیمار را به مراکز درمانی انتقال دهید .
کمکهای اولیه در مسمومیتها
هدف از کمکهای اولیه در مسمومیت ها, نجات زندگی مصدوم به وسیله از بین
بردن عامل مسمومیت و یا رقیق کردن سم و اعزام فوری او به بیمارستان است که
به طریق زیر انجام میگیرد :
الف : در صورتی که مسموم بهوش باشد :
فوراًَ از او سئوال کنید که چه اتفاقی افتاده زیرا هر لحظه ممکن است بیهوش
شود . اگر علامت سوختگی در لبها و دهان مشاهده نشود و یا بوی مواد نفتی
استشمام نگردد فوراًَ با تحریک حلق مسموم را وادار به استفراق نمائید ولی
اگر علائم سوختگی در لب و دهان مشاهده شد او را وادار به استفراغ نکنید فقط
کمی آب به او بخورانید تا سم رقیق شود و سریعاًَ ویرا به بیمارستان
برسانید .
ب : در صورتی که مسموم بیهوش باشد .
اگر تنفس او عادی است او را به پهلو بخوابانید وتوجه نمایید راههای تنفسی
او باز باشد . اگر تنفس مسموم ضعیف و یا قطع شده است فوراًَ اقدام به تنفس
مصنوعی نموده او را به بیمارستان انتقال دهید .
چنانکه آثاری از سم خورده یا مصرف شده مانند شیشه خالی , نسخه پزشک , قوطی
, لیوان , مواد استفراغی موجود باشد , برای تشخیص نوع سم , همراه مسموم به
بیمارستان بفرستید . گاهی سوابق بیماری مسموم , نوع داروی مصرفی و شغل
بیمار , راهنمای تشخیص مفیدی است .
در اینجا لازم است چند کلمه ای نیز راجع به مسمومیت از راه گزیدگی ها و
نیش حشرات صحبت داشته باشیم . در صورت مار گزیدگی یا گزیده شدن به وسیله
حشرات , ابتدا باید نیش را از محل نیش زدگی خارج کرده , بالا و پایین محل
مار گزیدگی را بست , مقداری یخ روی گزیدگی گذاشت و بیمار را به مرکز درمانی
رسانید . شکاف دادن محل مار گزیدگی و مکیدن محل نیش نیز بلافاصله پس از
گزش مار باشد مؤثر خواهد بود .
کمکهای اولیه در برق گرفتگی
سوختگی به وسیله جریان برق را
برخلاف سایر سوختگیها باید از خطرناکترین نوع سوختگیها دانست که در بسیاری
از موارد باعث مرگ میشود . بدن انسان به دلایل مختلفی هادی بسیار خوبی
برای جریان یرق است و در صورت عبور آن از بدن انسان , باعث صدمات فراوانی
میگردد .
به طور کلی برای سوختگیهایی که بر اثر جریان برق اتفاق افتاده است , در
محل حادثه کار زیادی نمیتوان انجام داد و باید بیمار سریعاًَ به مراکز در
مانی انتقال یابد . لیکن قبل از انتقال بهتر است به نکات زیر توجه داشته
باشید :www.saveh125.ir
1- قبل از هر چیز جریان برق را قطع و مصدوم را از محل حادثه دور کنید
باگذاشتن یک تخته و کفش لاستیکی و پارچه خشک در زیر پا و پوشدن دستکش
لاستیکی گوشه ای از لباس بیمار را گرفته و او را از سیم برق جداکنید . برای
این کار میتوان از یک چوب بلند استفاده کرد .
2- چون جریان برق قلب و دستگاه تنفس را زودتر از هر قسمت دیگر بدن تحت
تأثیر قرار میدهد , بهتر است از این جهت مراقبت لازم را به عمل آورید . و
در صورت لزوم تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی را اجرا کنیم .
3- لباسهای بیمار را شل کنید پاهای وی را بالاتر از تنه قرار دهید و محل
سوختگی را با پا چه ضدعفونی خشک بپوشانید . توجه داشته باشید که سوختگی
ممکن است هم در محل ورود برق و هم در محل خروج برق وجود داشته باشد . پس
باید هر دو طرف را پانسمان کنید .
4- پس از انتقال بیمار به مراکز درمانی بقیه امور را به عهده پزشک معالج بگذارید .
تنفس مصنوعی و شیوههای مختلف آن
منظور از تنفس مصنوعی آن است که شخصی را با وسایل و ابزاری غیر از آنچه طبیعت در اختیار او قرار داده است به تنفس وا داریم. این عمل را به روشهای مختلفی چون : تنفس دهان به دهان ، تنفس دهان به بینی ، تنفس مصنوعی با کیسه تنفس ، تنفس مصنوعی به طریقه فشار بر سینه و کشیدن بازو ، تنفس مصنوعی به طریقه فشار بر پشت و کشیدن بازو و غیره میتوان انجام داد.از میان روشهای فوق دو روش دهان به دهان و دهان به بینی دارای اهمیت بیشتری است.
برتری این دو روش بر سایر روشها به قدری است که عملاً نیاز به استفاده از سایر روشها را منتفی میکند.
تنفس مصنوعی دهان به دهانبیمار
بایستی به پشت و روی سطحی صاف و محکم خوابانیده شود که بهترین محل کف اتاق
یا خیابان خواهد بود.وقتی سر را در وضعیت مناسب قرار دادیم ، دهان خودبخود
باز میشود. در صورتی که مسیر هوا باز شد و امکان ورود هوا به ریهها
بوجود آمد(اطمینان از باز بودن مجاری تنفسی ، شرط اساسی برای انجام اقدامات
تنفس مصنوعی است) ، میتوانید تنفس مصنوعی را شروع نمائید . درکنار بیمار
نزدیک سر او زانو زده و چنین عمل کنید:
1. دهان را باز و حفره دهانی را از هر گونه جسم خارجی یا دندان مصنوعی پاک کنید.
2. اطمینان حاصل نمائید که سر بیمار در وضعیت مناسبی واقع گردیده و گردن
در حالت کشش به عقب قرار دارد تا مجرای عبور هوا کاملاً باز باشد.
3. کف یک دست را روی پیشانی بیمار گذاشته و با انگشتان همان دست بینی او را فشار دهید تا بسته شود.
4. یک نفس عمیق بکشید.
5. دهان خود را طوری روی دهان بیمار قرار دهیدکه امکان فرار هوا وجود نداشته باشد.
6. هوای موجود در ریههای خود را به شدت به دهان او بدمید تا بالا آمدن سینه او را ببینید.
7. دهان خود را از روی دهان او بردارید تا هوای وارد شده به ریههای او
خارج گردد و در ضمن خود نیز نفس دیگری بکشید . به خاطر داشته باشید وقتی از
انبساط سینه بیمار اطمینان حاصل کردید ، فوراً دمیدن را قطع کنید تا هوای
داخل ریههای او خارج گردد. این دوره را 15-12 بار در دقیقه انجام دهید.
8. عمل دمیدن هوا را تا آنجا که حرکات سینه دیده شوند ادامه دهید.
تنفس مصنوعی دهان به بینی
هنگامی که از تنفس دهان به دهان به دلایلی چون صدمات سخت ناحیه دهان، تورم
زبان و غیره که محکم نمودن دهان روی دهان امکان پذیر نباشد، نتوان استفاده
کرد میتوان از روش دهان به بینی استفاده کرد. اصول این روش بصورت ذیل
میباشد:
1. با یک دست دهان را کاملاً ببندید و با انگشتان همان دست لب پائین را فشار دهید تا به خوبی دهان بسته شود.
2. یک نفس عمیق کشیده و هوا را به داخل بینی او بدمید. توجه داشته باشید که هوا نتواند از گوشه لبهای شما فرار کند.
3. دمیدن هوا را تا انجا که انبساط سینه بیمار را حس کنید ادامه دهید.
4. دهان خود را از روی بینی او بردارید تا هوا خارج گردد. در ضمن همیشه با
فشار دادن شست آن دست که دهان را بسته است به سمت پائین ، دهان بیمار را
باز کنید.
کمکهای اولیه به هنگام ورود اجسام خارجی در بدن
گاهی اجسام خارجی , به عللی وارد
بدن گردیده و عوارض مختلفی را موجب میگردند . جسم خارجی ممکن است چوب ,
براده فلزات , سنگ ریزه , شن و یا اجسام مختلف دیگر بوده و در اعضاء
گوناگون بدن نظیر اعضاء عضلاتی , چشم , گوش , بینی و گلو وارد شده باشد که
در محیط های کار , ورود اجسام مختلف در اعضاء عضلانی و چشم از شایعترین
موارد به شمار میرود .
در مورد اجسام خارجی که بطور سطحی در عضله فرو رفته است , لازم است
بهآرامی آن را در آورده و محل زخم را پس از شستشو پانسمان کنید . لیکن در
مواقعی که اجسام در عمق بیشتری فرو رفته و یا در آوردن آن به دلیل عدم
امکانات لازم , خطرات متعددی میتواند در پی داشته باشد , عاقلانه ترین راه
, رساندن مصدوم به مراکز درمانی است .
در مورد اجسام خارجی در چشم نیز , اشیاء خارجی ممکن است در روی کره چشم یا
قرنیه بمانند و یا آن را سوراخ کرده داخل چشم گردند . وارد شدن کوچکترین
شیئی در چشم باعث ناراحتی زیاد میگردد . اگر اشیائی مانند شیشه , فلز ,
چوب باعث زخمی شدن چشم گردیده و در آن فرو رفته است , تنها راه رساندن سریع
مصدوم به مراکز درمانی است .
در مورد اشیاء خرد که روی پوست داخل پلک قرار گرفته میتوان آنها را با دقت
خارج کرد . برای اینکار مریض باید از مالیدن چشم خودداری کند . اگر شیئی
خارجی در پلک پائین است آن را با گوشه دستمال یا قطعه پنبه مرطوب میتوانید
خارج نمائید . اگر شیئی در قسمت داخلی پلک بالا است , در حالی که بیمار به
پایین نگاه میکند , پلک بالا را به طرف بالا برگردانید و یا در حالی که
مریض به بالا نگاه میکند , پلک را به طرف پایین بکشید تا شیئی خارجی به
وسیله اشک روی پلک پایین آمده و خارج شود . اگر به این طریق جسم از چشم
خارج نشد , با یک لیوان آب ساده , چشم را از طرف گوشه داخلی بشویید تا فشار
آب شیئی خارجی را بیرون آورد . اگر بدین ترتیب نیز نتیجه نگرفتید بیمار را
به پزشک برسانید .
اگر مواد شیمیایی وارد چشم شده باشد , خطر سوختگی , عفونت و کوری , بیمار
راتهدید میکند . در چنین مواردی پس از شستن چشم باآب فراوان و بانداژ آن ,
برای درمان اساسی , مصدوم را به مرکز درمانی برسانید.
سوختگیها عبارتند از آسیب بافت در
نتیجه تأثیر حرارت , الکتریسیته , اشعه , و عوامل شیمیایی که بر حسب عمق یا
درجه ضایعات پوستی در 3 درجه , سبک ( درجه یک) متوسط ( درجه دو ) و شدید(
درجه سه ) تقسیم بندی میشوند . به طور کلی در معالجه سوختگیها , اگر
سوختگی قابل توجه است بایستی بیمار را پوشانیده , گرم نگاه داشته و هرچه
زودتر به بیمارستان برسانید . درغیر این صورت در سوختگیهای جزیی لازم است :
1- به فرد گرفتار سوختگی آرامش و اطمینان بدهید .
2- پوششهای تنگ را شل کنید و لوازم شخصی را بیرون آورید .
3- بخش سوخته را به مدت 10 دقیقه زیر جریان آرام آب سرد تمیز بگیرید یا آن را در آب سرد فرو ببرید یا روی آن یخ بگذارید .
4- جای سوختگی را تمیز بپوشانید و به آن دست نزنید .
5- در صورت نداشتن وسایل لازم روی زخم را باز بگذارید .
6- هرگز تاولها را نترکانید , پوست ورآمده را آزاد نکنید و به محل سوختگی دست نزنید .