تعریف کمکهای اولیه:
کمکهای اولیه عبارتست از کاربرد
ماهرانه اصول پذیرفته شده درمانی به هنگام وقوع یک سانحه یا بد حال شدن
ناگهانی , با استفاده از امکانات و وسایلی که در آن زمان در دسترس وجود
دارد . کمکهای اولیه در حقیقت روشهای درمانی تأیید شده‌ای هستند که در مورد
شخص مصدوم تا رسیدن پزشک یا انتقال به بیمارستان ( اگر لازم باشد ) اجرا
می‌شود .
داشتن معلومات درباره کمکهای اولیه مسئولیتی است همگانی که نه تنها جان
افراد را نجات می‌دهد و از بروز عوارض ناشی از صدمات و جراحات جلوگیری
می‌کند , بلکه موجب می‌شود تا روشی منظم در مقابله با فوریتها بر اساس
اولویت درمانی آنها تا حداکثر خدمات ممکن , برای حداکثر افراد امکان پذیر
گردد .
راهنماییهای عمومی برای انجام کمکهای اولیه :
به عنوان فردی که کمکهای اولیه انجام می‌دهید , ممکن است با موقعیت‌های دشوار روبرو شوید , تصمیمات و اقدامات شما ممکن است بر حسب شرایطی که موجب بروز حوادث ناگهانی شده اند, بر حسب عده افراد مبتلا یا درگیر در حادثه , محیط حادثه , فراهم بودن یا نبودن تجهیزات و نیز وسایل زخم بندی فوری و امکان یاری گرفتن از دیگران , تغییر کند . باید آنچه را که درباره کمکهای اولیه آموخته اید , با شرایط موجود سازش دهیدو یا برحسب موقعیت , از یک روش ابتکاری استفاده کنید
گاهی برای نجات افراد , باید اقدامات فوری بعمل آید و گاه نیازی به شتاب زدگی نیست . کوششها می باید در جهت جلوگیری از صدمات بیشتر , کمک گرفتن از دیگران و قوت قلب دادن به حادثه دیده انجام گیرد .اهم نکاتی را که به هنگام اقدام به کمکهای اولیه بایستی مد نظر داشته باشید به شرح زیر می‌توان خلاصه نمود:
1- قبل از همه مطمئن شوید که اگر برای نجات مصدوم وارد عمل می‌شوید , خطری خود شما را تهدید نمی‌کند
2- به سرعت , بدون دستپاچگی , منظم و هدف‌دار عمل کنید و اولویت را به موارد اورژانس بدهید .
3- سریعترین اقدام را جهت نجات حادثه دیده از موقعیت وشرایط خطرناک به عمل
آورید . برای مثال وی را از آب خارج کنید , از میان شعله های آتش در آورید
و به طور کلی از وضعیت های دشواری که در آن گرفتار شده است دور نمائید .
4- مصدوم را در وضعیت درست و راحت قرار دهید اما مطلقاًَ بیش از آنچه که لازم است او را حرکت ندهید .
5- اقدامات خود را بر حسب نوع جراحات و ضایعات و یا ناخوشی ناگهانی و
نیازهایی که در موقعیت بیمار آنها را ایجاب می‌کند و نیز در دسترس بودن یا
نبودن افراد یا لوازم طرح ریزی کنید به بیان دیگر اقدامات شما درباره
کمکهای اولیه باید با تکنیک صحیح و اختصاصی که در آن شرایط منطقاًَ برای
بیمار ضروری است انجام شود .
6- کسی که کمکهای اولیه را انجام می‌دهد باید شماره محل‌هایی که فوریتهای
پزشکی و امدادی را می‌پذیرند در اختیار داشته باشد ( اگر شماره ای در
اختیار ندارد از اطلاعات تلفن میتواند کمک بگیرد ) و به وسیله تلفن مشکل را
برای آنها شرح دهد و اقداماتی را که نجام داده است بازگو کند و از آنها
راهنمایی و کمک هایی آمبولانس یا واحد آتش نشانی بخواهد . در موقع گزارش
باید نام خود , محل حادثه , عده افراد حادثه دیده , و شماره تلفنی را که
بتوانند با وی تماس بگیرند ذکر کنند و رابطه تلفنی را فوری قطع نکند , زیرا
ممکن است آنها بخواهند اطلاعات دیگر ی از او به دست آورند .
7- دقیقاًَ پرس وجو کنید و ببینید چه اتفاقی افتاده است . اطلاعات راجع به
حادثه را ممکن است از خود حادثه دیده یا از افرادی که ناظر حادثه بوه اند
جمع آوری کرد .
8- قسمت هایی از لباس حادثه دیده را که به نقاط مختلف بدن او فشار
می‌آورند شل کنید ( مثل باز کردن دکمه یقه ) و در صورت لزوم لباسهای او را
در آورید . اما به خاطر داشته باشید هرگز آسیب دیده را بدون ملافه و پوشش
لخت نکنید . ضمناًَ از دستکاری غیر ضروری حادثه دیده احتراز کنید .
9- اگر تنفس قطع شده و یا ضعیف باشد , راه تنفس را باز کرده و در صورت لزوم , تنفس مصنوعی را شروع نمائید .
10- جلوی خونریزی را بگیرید.
11- سطح هوشیاری را بسنجید .
12- از مصدوم در برابر شوک مراقبت کنید .
13- احتمال وجود خونریزی داخلی یا مسمومیت را از نظر دور ندارید اگر حدس
می‌زنید بیمار مسموم شده است , دهان وی رابرای پیدا کردن آثار باقیمانده از
ماده مسموم کننده و سوختگی های ناشی از سم به دقت معاینه کنید و اطراف
بیمار را برای پیدا کردن منبع مسموم کننده مثل قرص , شیشه دارو , مواد
شیمیایی خانگی یا داروهای حشره کش جستجو کنید .
14- قبل از حرکت دادن مصدوم , جراحتها و شکستگی های مهم را درمان کنید .
15- مراقب تغییر حال مصدوم باشید و آن را یادداشت کنید .
16- به مصدوم بیهوش یا مصدومی که مظنون به جراحت داخلی است یا باید
بلافاصله در بیمارستان تحت عمل جراحی قرار گیرد , از راه دهان چیزی
نخورانید .
17- اجازه ندهید مردم دور شما جمع شوند . این کار باعث اختلال در درمان و مظطرب شدن مصدوم می‌شود.
18- به مصدوم واطرافیان اطمینان خاطر بدهید واظطراب را از آنها دور سازید .
19- در صورت لزوم , بدون معطلی ترتیب انتقال مصدوم را به بیمارستان یا نزد پزشک بدهید .
20- تا زمانی که حادثه دیده تحت نظر افراد با صلاحیت مانند طبیب , گروه
آمبولانس , گروه نجات یا افسر پلیس قرارنگرفته است و یا تا هنگامی که خود
وی نتواند از خود مراقبت کند و نیز تا وقتی که تحت مراقبت بستگانش در
نیامده است , باید نسبت به او در خود احساس مسئولیت کنید و از وی مراقبت
بعمل آوید .
21- از هر گونه اظهار نظر و تشخیص درباره آسیب دیده پرهیز کنید و در مورد وضعیت وی با اطرافیان صحبت و بحث نکنید .
22- بالاتر از همه بعنوان فردی که کمکهای اولیه را انجام می دهید باید به
حدود توانایی های خود آگاه باشید و ضمن کمکهای اولیه و مراقبت‌های فوری ,
هرگز اقدامی نکنید که سبب تشدید صدمات و جراحات حادثه دیده شود .