انواع آسانسورها

 انواع آسانسورها :

آسانسورها دارای سه نوع مختلف می باشد که عبارتند از: 

1ـ آسانسورهای برقی
2ـ آسانسورهای زنجیره ای
3ـ آسانسورهای روغنی یا هیدرولیکی


 آسانسورهای برقی :
آسانسورهای برقی از یک کابین و یک وزنه تشکیل شده است که بوسیلة سیم فولادی به یکدیگر متصل می باشند .
این سیم فولادی بر روی یک قرقره به نام قرقره کشش که به الکتروموتور متصل می باشد قراردارد، بطـوری که وزنة تعادل و کابین هردو ازناحیة قرقره کشش آویزان بوده و در خلاف جهت یکدیگر در داخل یک محفظه به نام چاه آسانسور بالا و پایین می رود .

کابین آسانسور بوسیلة دکمه های فشاری که در خارج و داخل کابین کار گذاشته شده است و همچنین تابلوی فرمان و انتخاب کنندة طبقات، کنترل می شود . 

 کابین آسانـسور در وسط دو ریل فولادی(T)شکل که در دو طرف چاه آسانسور قرار گرفته است می باشد.
این دو ریل باعث می شود که کابین آسانسور فقط در جهت عمودی حرکت کرده و مـانع از حرکتهـای افقـی کابین شود.

در اکثر قریب به اتفاق آسانسورهای برقی جهت کاهش بار موتور از وزنة تعادل استفاده می شود که خلاف جهت کابین بصورت عمود بالا و پایین می رود.
وزنة تعادل از بتن و یا چدن ساخته می شود.

وزن وزنة تعادل برحسب فرمول زیر محاسبه می شود.

وزن کابین + ظرفیت آسانسور تقسیم بر ٢ = وزنة تعادل

وزنة تعادل همانند کابین آسانسور در وسط دو ریل فولادی T شکل به نام ریل راهنما قرار دارد .

بـر روی کابین آسانسورها سیستم کنترلی به نام ریزیم نصب می شود که تعمیرکار آسانسور با قرار گرفتن بر روی کابین جهت تعمیر و نگهداری با تغییر وضعیت یک سوییچ آسانسور را از مدار خارج کرده و در اختیار خود گرفته و بـا فشار دو دکمه کابین را بالا و پایین می برد.

 موتورهای آسانسور:

معمولاً در آسانسورها از دو نوع موتور استفاده می شود:

الف ـ موتورهای گیربکسی :

در این نوع موتورها نیروی
محرکة انتقالی به قرقره کشش از طریق یک چـرخ دنـدة حلزونـی بـه نـام گیربکس صورت می گیرد به همین لحاظ به آن موتورگیربکسی می گویند.

ب ـ موتورهای بدون گیربکس:

در این نوع موتورها نیروی محرکه بطور مستقیم از موتور به قرقره کشش منتقل میگردد و فاقد گیـربکس می باشد، به همین لحاظ به آن موتور بدون گیربکس می گویند. موتورهای بدون گیربکس از سرعت بیـشتری برخوردار هستند و به منظور کاهش سرعت و افزایش قدرت از موتورهای گیربکسی استفاده می شود.


 ترمز آسانسور:

در کلیه آسانسورها برای توقف کابین از ترمز استفاده می شود.
این ترمز باید به گونه ای باشد که در زمان قطع برق نیز مانع از حرکت کابین شود؛ به همین دلیل وجود یک ترمز برقی مکانیکی با عملکرد ایمنی در زمان قطع برق برای کلیه آسانسورها ضرورت دارد.

زمانی که موتور در حال کارکردن است فنرهای ترمز جمع شده، در نتیجه لنت های ترمز از استوانة ترمز فاصله گرفته و کابین حرکت می کند. زمانی که کابین حرکت نمی کند، موتور از حرکت ایستاده، جریان برق قطع شده، در نتیجه فنرهای ترمز باز شده و لنتهای ترمز به استوانة ترمـز چسبیده و باعث توقف کابین می گردد.

 درهای آسانسور:

در محل ورودی آسانسورها باید در مجموعه در وجود داشته باشد.

الف ـ درهای اتاقک که به اتاقک آسانسور متصل می شوند.

ب ـ درهای پاگرد که به دیوارة چاه آسانسور متصل می شوند. درهای پاگرد نباید دارای وسیله ای نظیر دستگیره باشد که یک فرد غیرمجاز قادر به بازکردن آنها باشـد. درهای پاگرد کلیدهای مخصوصی دارد که فقط نزد مسئول نگهداری آسانسور است.

مکانیزم درهای پاگرد بـه نحوی است که با باز شدن یک در، یک اتصال جریان برق قطع شده و آسانسور از کار می افتد و با بسته شـدن در پاگرد دوباره جریان برق وصل شده و آسانسور دوباره حرکت می کند

 تنظیم کننده اضافه سرعت در آسانسور :

برای بازداشتن اتاقک از اضافة سرعت ناشی از بریدن یا کشیده شدن کابل های فـولادی یـا یـک نقـص الکتریکی، وجود تنظیم کنندة اضافة سرعت لازم است.

تنظیم کننده معمولاً در اتاق موتورخانه در بـالای چـاه آسانسور نصب می شود و به یک قرقره به قطر 30 سانتیمتر مجهز است که توسط کابل فولادی نگهبان حرکت می کند. یک انتهای کابل به سیستم ترمز در یک اتاقک و یا بالای آن که اصطلاحاً ترمز پاراشوت گفته می شود متصل است و انتهای دیگرآن به سمت بالا برمی گردد و پس از گذشتن از چاه آسانسور به دور قرقرة تنظـیم کننـده میپیچد و سپس به پایین چاه آسانسور امتداد یافته و به دور قرقرة کشش در کف پیچیده و در انتهـا بـه زیـر اتاقک باز می گردد. همانطور که اتاقک آسانسور حرکت می کند کابل نگبهان قرقره را به حرکت در می آورد و زمانی که سرعت کابین افزایش می یابد قرقره تنظیم کنندة سرعت، عکس العمل نـشان داده و ایـن عکـس العمل به کف کابین انتقال یافته و بالشتک های کف آسانسور به روی ریـل راهنمـای کـابین سـاییده شـده و اصطلاحاً پاراشوت انجام می شود و به این طریق کابین از حرکت باز مـی ایـستد.

در بعـضی از آسانـسورها هنگامی که تنظیم کنندة عکس العمل نشان می دهد سیستم برق نیز قطع می گردد و از آنجا که سیـستم ترمـز برقی ـ مکانیکی می باشد با قطع برق، سیستم ترمز بکار افتاده و به این طریق هم از سقوط کابین جلوگیری می شود.


 ضربه گیر در آسانسور:

با وجود اینکه در کلیه آسانسورها سیستم های ایمنی متعددی جهت جلوگیری از سقوط کابین نـصب مـی شود باز این احتمال وجود دارد که کابین سقوط کند و برای جلوگیری از خسارت به کابین و سرنشینان آن در ته چاه آسانسور بر روی فونداسیون و یا انتهای ریل راهنمای T شکل، فنرهای ضربه گیر، لاستیک و یا ضـربه گیـر هیدرولیکی نصب می شود که هرگاه به دلایلی کابین سقوط کرد کابین مستقیماً با زمین برخـورد نکنـد، بلکـه بوسیله این وسایل از سرعت آن تا حد امکان کاسته شود.

 سیستم اضافه بار در آسانسور:

جهت جلوگیری از اضافه بار آسانسورها که منجر به سقوط کابین و خرابی سیستم آسانسور می شود سنسور و یا وزن سنجی را در کف کابین آسانسور قرار می دهند و هنگامی که بار بیش از ظرفیت کابین شود بـصورت اتوماتیک باعث قطع آسانسور شده و آسانسور از حرکت باز می ایستد و تا زمانی که وزن بار یا مسافر بـه حـد مجاز نرسد آسانسور حرکت نمی کند.

 زنجیر یا سیم بکسل جبران یا تعلیق در آسانسور :
 
در ساختمان های مرتفع و بلند، هرگاه کابین در بالای چاه آسانسور قرار بگیرد طبیعتـاً وزنـه تعـادل در انتهای چاه قرار می گیرد و بالعکس هرگاه وزنه تعادل در بالای چاه آسانسور قرار گیرد کابین در انتهای چـاه آسانسور قرار مستقر می شود و در این هنگام کابین یا وزنه تعادل که در پایین چاه است، وزن سیم بکسل متصل به آن که به ارتفاع چاه آسانسور می باشد به کابین و یا وزنه تعادل که در قسمت پایین چاه می باشد اضافه می شود و این مقدار بسیار زیاد بوده و در اثر مدت زمان طولانی به موتور آسانسور صدمه وارد می سـازد؛

بـرای جبران این اضافه بار اضافی که گاهی به وزنه تعادل و گاهی به کابین تحمیل می شـود لازم اسـت از انتهـای کابین، سیم بکسل هم قطر و اندازه سیم بکسل کشش آسانسور وصل و سر دیگر آن به وزنه تعادل متصل شود که این نقیصه در هنگام حرکت آسانسور جبران می گردد.